Federal Göçmenler Dairesi’nin (SEM) verilerine göre 2019’dan bu yana ilk kez, bu yıl 40 bin’den fazla kişiye İsviçre vatandaşlığı verilecek.
SEM’in verilerine göre, Kasım ayı sonunda 37 bin 475 kişi İsviçre pasaportu edindi. Vatandaşlık edinenlerin çoğu, komşu ülkeler olan Almanya, İtalya ve Fransa’dan gelenler.
2007 ve 2012 yılları arasında İsviçre’ye olan etkin göç, bir milyondan fazla insanın İsviçreli olabileceğini ortaya koyuyor.
2,2 milyon yabancı
Genel nüfusu 9 milyona yaklaşan İsviçre’de toplamda 2,2 milyon yabancı pasaportlu insan yaşıyor. Birçok yerden bu insanların İsviçre siyasetinde söz sahibi olmalarına izin verilmiyor.
Sol partiler bu durumun demokratik bir eksiklikliğe neden olduğunu ifade ediyorlar ve İsviçre nüfusunun dörtte birine aynı siyasi hakların verilmesini talep ediyorlar.
Partilere göre mevcut durumda bir dışlama politikası uygulanırken, eşitlik ilkesi de ihlal ediliyor.
Yeni girişim
Aktion Vierviertel adlı bir oluşum İlkbaharda, daha liberal haklar için bir girişim başlatmak istiyor. Amaç, vatandaşlık edinme hakkını daha da kolaylaştırmak.
Girişim. statüden bağımsız olarak İsviçre’de dört yıl yaşamış olan herkesin vatandaşlığa alınması gerektiğini savunuyor.
Sosyal yardım alan kişilerin vatandaşlık haklarının reddedilmesinin ayrımcılık olduğunu vurgulayan bu girişim, İsviçre’de doğan çocuklara otomatik olarak vatandaşlık verilmesi gerektiğini de dillendiriyor.
SP ve Yeşiller girişimi destekleyeceklerinin sinyalini verdiler. Çeşitli girişimlerle vatandaşlığa almayı basitleştirmek isteyen GLP ise, İsviçre pasaportu için neredeyse koşulsuz bir hak talep edilmesine karşı uyarıda bulunuyor. GLP’li Federal Meclis Üyesi Katja Christ, “Böylesine aşırı bir talep, siyasi olarak çoğunluğu kazanmada yeterli olmaz. Acil ihtiyaç duyulan ayarlamaları engelleyebilir” diyor.
Engeller fazla
İsviçre’de vatandaşlık edinme engelleri oldukça fazla. Gereksinimleri karşılamalarına rağmen birçok kişi vatandaşlığa alınmıyor.
Bazı uygulamalar kantondan kantona değişiklikler de gösteriyor. Örneğin Aargau ve Luzern gibi kantonlar, başvuru sahiplerinin son beş yıldır kantonda yaşamış olmalarını şart koşarken, Bern Kantonu sadece iki yıl istiyor. Dil gereksinimleri de kantonlara göre değişebilirken, Thurgau ve Schwyz, kantonları federal yasadan daha katı standartlar uyguluyor.
Yapılan bir araştırmaya göre İsviçre Avrupa’da, Kıbrıs’tan sonra en katı vatandaşlık kriterlerine sahip olan ikinci ülke.
İrlanda, İsveç veya Fransa gibi birçok Avrupa ülkesinde beş yıllık bir kalış süresi yeterli olabiliyor.
Vatandaşlığa ilgiyi azaltan bir başka etken de, vatandaşlığa kabul sürecinin en az 4 bin franga mal olması.
Bazı adayların yurttaşlık bilgisi ve dil kurslarına da para harcaması gerekebilirken, süreç de uzun olabiliyor. Birçok kişi yaşadıkları yerdeki yetkililere gitmek zorunda kaldıklarında kendilerini sorguya çekiliyormuş gibi hissediyorlar.
Garip reddedilme nedenleri
Vatandaşlığa başvuran kimileri daha önce garip nedenlerle red cevabı almışlardı. Bunlardan bazısı medyaya da yansımıştı.
Örneğin Arth SZ belediyesi, Goldau Hayvanat Bahçesi’nde ayılar ve kurtların aynı bölmede yaşadığını bilmediği için bir İtalyan’a İsviçre pasaportu vermeyi reddetmişti. Oberriet (SG)belediyesinde yaşayan bir Kosovalı, yerel restoranları yeterince iyi tanımadığı için başarısız oldu.
Ancak yapılan itirazlar sonrasında her iki kişi de İsviçreli olmayı başardı.