
Siyasi iktidar, İsrail’e silah malzemesi taşıyan ‘VELA’ adlı geminin durdurulması çağrılarına kulak tıkadı. Mersin Limanı’nda saatlerce bekleyen gemi bugün Aşdod Limanı’na doğru yola çıktı.
İsrail’in Gazze ambargosunu delmek için yola çıkan ve operasyonla durdurulan ‘Madleen’ gemisine baskına tepki gösteren saray iktidarı, soykırıma çelik taşıyan ve Mersin’e gelen ‘VELA’ gemisini durdurma çağrılarına ise kulak tıkadı. İktidarın Gazze hamaseti de İsrail iki yüzlülüğü de bir kez daha gözler önüne serildi.
İsrail Askeri Endüstrileri (IMI) şirketine teslim edilmek üzere, soykırımda kullanılacak silahların üretimine hizmet eden 15 konteyner çelik çubuk taşıyan yük gemisi 4 Haziran’da Barselona’dan hareket etti ve pazartesi günü Mersin Limanı’na ulaştı. IMI Systems, tank mermileri, roketler ve İHA’lar üreterek İsrail ordusunun Gazze’deki katliamlarına katkı sağlıyor. IMI Systems şirketinin sahibi Elbit Systems, İsrail’in en büyük silah üreticisi. Şirket, İsrail Ordusu’nun kara ekipmanlarının yüzde 80’inin ve insansız hava araçlarının yüzde 85’inin üretiminden sorumlu.
“Türkiye’nin soykırımdaki ortaklığı tescillendi”
Geminin Mersin’e ulaşmasıyla birlikte, durdurulması talebiyle eylemler ve açıklamalar yapıldı. Filistin Eylem Komitesi’nin çağrısıyla dün İstanbul’da bir araya gelen yüzlerce kişi “Madleen’e özgürlük, soykırım gemisi VELA’ya ambargo” istedi. Eylemde yapılan açıklamada, “Bu gemi yoluna devam ederse Türkiye’nin soykırımdaki ortaklığı tescillenmiş olacaktır” denildi.
Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) İstanbul ve Mersin Şubeleri de ‘VELA’ gemisi, MAERSK, ZIM ve diğer ilgili gemilerin taşıyıcı firmaları, yöneticileri ve sevkiyata izin veren kamu görevlileri hakkında “insanlığa karşı suç”, “soykırım” ve “savaş suçlarına iştirak” suçlarından başsavcılığa suç duyurusunda bulundu. VELA gemisi ve taşıdığı yüke el konuşmasını istedi.
Birleşmiş Milletler (BM) Filistin Özel Raportörü Francesca Albanese de X hesabından pazartesi gecesi yaptığı paylaşımda, siyasi iktidara seslendi. Albanese, “Türk yetkilileri bu geminin ve yasa dışı kargosunun İsrail’e ulaşmasını engellemeye çağırıyorum” dedi.
Emek Partisi (EMEP) de dün “Türkiye, karasularının İsrail’e askeri transferler için kullanılmasına izin vermemeli; Vela’yı durdurup soruşturmalı, İsrail için taşınan yasa dışı askeri yüklere el koymalıdır” açıklaması yaptı.
Ancak bu çağrılara iktidar tarafından kulak tıkandı ve gemi bugün saat 14.50 civarında soykırıma destek sağlayan yüküyle birlikte Aşdod Limanı’na doğru yola çıktı.
Türkiye limanları İsrail gemilerinin yol geçen hanı
‘VELA’, siyasi iktidar tarafından Türkiye’nin limanlarında misafir edilen ilk gemi değil. İsrail’in Gazze’ye saldırılarını artırdığı 7 Ekim 2023’ten bu yana İsrail’e yük taşıyan çok sayıda gemi Türkiye’nin limanlarında cirit attı.
1 Kasım 2024’te de İsrailli ZIM Logistics şirketinin gemisi İstanbul’un Beylikdüzü ilçesinde bulunan Ambarlı Limanı’nda görülmüş, bunun üzerine limanda eylem düzenlenmişti. Eylem sırasında limanın güvenlik görevlisi havaya ateş açmıştı.
İsrail ile ticaret hüllesi
Türkiye’de 3 Mayıs 2024’te İsrail’le ticaret yasağı getirildiği açıklanmıştı. Ancak bu tarihten beri ticaretin üçüncü ülkeler ve konşimento değişikliği gibi yöntemlerle devam ettiğini gösteren çok sayıda haber ve veri sık sık gündeme geliyor. Ticaret Bakanlığı ise “Gümrüklerde İsrail’e izin verilmiyor” diyor.
İsrail ile ticaretin yasaklanmasının ardından 2024-2025 arasında Filistin ile yapılan ihracat astronomik düzeyde arttı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan ihracat verilerine göre, 2024 yılının ilk 4 ayında Türkiye’den Filistin’e 47,5 milyon dolar tutarında ihracat yapan Türkiye, “yasak” kararı sonrası sadece mayısta 49,3 milyon dolar ihracat yaptı. Eylül ayında aylık ihracat tutarı 177 milyon dolara kadar çıktı. 2025’in ilk 4 ayında Türkiye’den İsrail’e yapılan toplam ihracat 167,5 milyon dolar oldu. Türkiye’den Filistin’e yapılan ihracat 2024 yılının tamamı ve 2025 yılının ilk dört ayında (16 ay) toplam 964,2 milyon dolara yükseldi.
Kaynak: Evrensel