Aşırı sağa karşı protestolarda Almanya için Alternatif (AfD) partisinin kapatılması talep edilirken, Federal Anayasa Mahkemesi, neo Nazi eğilimli Die Heimat’a 6 yıl boyunca devlet yardımlarının kesilmesine hükmetti.
Almanya’da aşırı sağcıların göçmenleri toplu sürme (Remigration) planına karşı düzenlenen kitlesel protesto gösterilerinde kapatılması talep edilen Almanya için Alternatif (AfD), anketlerde halk desteğinde kayıp yaşamasına rağmen ikinci parti konumunu korudu. Karlsruhe’deki Federal Anayasa Mahkemesi, Almanya’nın neo Nazi eğilimli Die Heimat (Vatan) partisine (eski adıyla Ulusal Demokratik Parti, kısaca NPD) hazine yardımının 6 yıl boyunca kesilmesine karar verdi. Bu da sağ popülist politikalar güden, ancak zaman zaman siyasi yelpazenin sağ ucuna düşen AfD’ye karşı benzer önlem alınması tartışmalarını hararetlendirdi.
Federal Anayasa Mahkemesi, Die Heimat’a devlet finansmanını ve vergi indirimini 6 yıl süreyle durdurma kararını, partinin “Almanya’nın demokratik sistemini baltalamayı veya ortadan kaldırmayı amaçladığını” söyleyerek gerekçelendirdi. Die Heimat’a hazine yardımının kesilmesi, bu türden ilk karar olma özelliğini taşıyor.
Alman parlamentosunun alt ve üst kanatları ile hükümet, siyasi partilere tahsis edilen devlet fonlarının radikal partilere verilmesini önlemek amacıyla anayasada değişiklik yapılması sonrası, neo Nazi eğilimli partinin finansmanının kesilmesi için 2019 yılında mahkemeye başvurmuştu.
Verilen ceza büyük ölçüde sembolik; çünkü Die Heimat Avrupa, federal veya eyalet düzeyinde seçimlerde finansmana hak kazanmak için barajı geçemedi.
Gerekçeli kararında “(Die Heimat) mevcut anayasal sistemi, etnik ‘halk topluluğuna’ dayalı otoriter bir devletle değiştirmeyi hedefliyor” diyen Federal Anayasa Mahkemesi, “partinin politikalarının azınlıkların ve göçmenlerin insanlık onuruna saygısızlık ettiğini” dile getirdi.
Mahkeme, 2017’de NPD’nin Adolf Hitler’in Nazi partisine benzediğini belirtmiş, ancak demokrasiyi tehdit edemeyecek kadar zayıf olduğu için yasaklanmamasına karar vermişti.
Mahkemenin son kararı, ana akım siyasi partilerin popülaritesiyle başa çıkamadığı AfD’nin akıbeti açısından önem taşıyor. Ulusal çapta anketlerde protestolardan beri 2 puanlık kayba rağmen 2. parti konumunu koruyan AfD, bu yıl seçimlere gidecek doğudaki üç eyalette yapılan anketlerde zirvede yer alıyor.
BUNDESTAGSWAHL | Sonntagsfrage Forsa/RTL/n-tv
— Deutschland Wählt (@Wahlen_DE) January 23, 2024
Union: 31%
AfD: 20% (-2)
SPD: 14% (+1)
GRÜNE: 14%
FDP: 4%
LINKE: 4%
FW: 3%
BSW: 3% (NEU)
Sonstige: 7% (-2)
Änderungen zur letzten Umfrage vom 16. Januar 2024
Verlauf: https://t.co/f9MV7iZ8iJ#btw #btw25 pic.twitter.com/UBcOpMbIw1
Mahkemenin Die Heimat’la ilgili kararını değerlendiren İçişleri Bakanı Nancy Faeser, “antidemokratik güçlere açık sinyal gönderdiğini” söyledi: “Karar, aşırı sağcılığın demokrasimize yönelik en büyük aşırılık tehdidi oluşturduğu bir zamanda geldi. Aşırı sağcı şiddete zemin hazırlayan herkese karşı kararlı şekilde harekete geçiyoruz.”
Bazı AfD üyeleri dahil aşırı sağcı 20 kişilik bir grubun gizli toplantısında yabancı kökenlilerin toplu sınırdışı edilmesi planının ele alındığı haberi, Almanya’yı karıştırdı. 100’den fazla kentte yüz binlerce kişinin katıldığı 10 günlük protesto dalgasının ardından, Forsa’nın bugün yayımladığı anket, AfD’ye verilen desteğin geçen hafta 2 puanlık düşüşle yüzde 20’ye gerilediğini gösterdi.
Planın parti politikası olmadığını söyleyen AfD, istihbarat teşkilatları tarafından doğudaki üç eyalette “aşırı sağcı” olarak sınıflandırılmış vaziyette.
Parti yetkilileri, AfD’ye veya en azından bazı kollarına hazine yardımının durdurulması tartışmalarını hararetlendiren mahkeme kararı hakkında ilk etapta yorum yapmadı.
Hristiyan Sosyal Birlik (CSU) Genel Başkanı ve Bavyera Eyaleti Başbakanı Markus Söder, X’teki paylaşımında “Bu, AfD’den kurtuluş için bir formül olabilir. AfD giderek daha radikal ve aşırı hale geliyor. Bu son derece tehlikeli ve yakından izlenip belgelenmeli” dedi.
AfD’yi dizginlemeye yönelik diğer öneriler arasında bazı radikal üyelerinin seçilme haklarının ellerinden alınması da var. Ancak bazı politikacılar, AfD’yi şeytanlaştırma olarak yorumlanabilecek herhangi bir eylemin geri tepebileceğini savunuyor.
Die Heimat lideri Frank Franz, kararı “skandal” diye niteleyerek “Çekip gitmek zorunda olan taraf hayata sıkı sıkıya sarılır ve bazen de saldırır; kartel şu anda bunu her köşe bucakta yapıyor” paylaşımını yaptı.
Kaynak: Reuters
