İsviçre’de aşırı sağcı çevreler, kamuoyunun büyük ölçüde haberi olmadan yeni bir siyasi parti kurdu. “Nationalpartei” (Ulusal Parti) adını taşıyan yapı, 2022 yılında dağılan aşırı sağcı Pnos’un (Parti National Orienté Suisse) yerine kurulmuş görünüyor.
Parti, şu ana kadar yalnızca Thurgau kantonundaki bir posta kutusu, bir e-posta adresi ve sade bir internet sitesiyle varlık gösteriyor. Ne yöneticiler ne de üyeler kamuoyuna açık bir şekilde kendilerini tanıtıyor. Uzmanlara göre, bu durum hem güvenlik gerekçeleriyle hem de olası iş kayıplarından kaçınmak için tercih ediliyor.
Parti statüsü ‘koruma’ amacıyla kullanılıyor
Kurucular, parti statüsünün, istihbarat birimlerinin ve polisin izlemelerinden korunma sağlayacağı düşüncesinde. Aynı zamanda, yapı dışarıdan bakıldığında bir siyasi parti olarak algılansa da faaliyetlerini büyük ölçüde gizli yürütüyor.
Pnos’un dağılmasının ardından, yaşça büyük aşırı sağcılar politik olarak sahipsiz kaldı. Yeni oluşum, bu boşluğu doldurmayı hedefliyor. Ancak ideolojik görüş ayrılıkları, maddi kaynak yetersizliği ve çoğu mensubun açık kimlikle siyaset yapma isteksizliği bu süreci zorlaştırdı.
Kurucular arasında tanıdık isimler var
Partinin kurucu isimlerinden biri, eski Pnos üyesi ve uluslararası Neonazi ağı “Blood & Honour”un (Kan ve Onur) eski bağlantılarından Otto R. olarak öne çıkıyor. 60 yaşındaki Otto R., geçmişte İsviçre’de mülteci yurtlarına yönelik saldırılarla gündeme gelen “Patriotische Front” adlı aşırı sağcı grupta da yer almış, bu nedenle ertelenmiş hapis cezası almıştı.
İç belgelerde, Otto R.’nin partiyi klasik sağ popülist çizgiden uzaklaştırmak ve “özgün ulusal sosyalizm” temelinde şekillendirmek istediği görülüyor. Ancak bu ideolojik yönelim, kamuoyuna açıkça değil, “örtük” bir biçimde ifade ediliyor.
Logoda tanıdık semboller
Partinin logosu, ortasında İsviçre haçı bulunan kırmızı bir alev figürü. Bu sembol, İkinci Dünya Savaşı sonrası İtalya’da kurulan neofaşist MSI (Movimento Sociale Italiano) ve Fransa’daki Ulusal Cephe’nin eski sembollerine benzetiliyor.
Kuruluş fotoğrafında Otto R.’nin yanı sıra İsviçre’de küçük bir muhafazakâr grup olan EDU’nun (Federal Demokratik Birlik) bir temsilcisi ve Hammerskins adlı uluslararası Neonazi ağından bir isim de yer alıyor.
Parti lideri iddiaları önce reddetti, sonra kabul etti
Gazetecilerin Otto R.’yi evinde ziyaretinde, ilk etapta partinin başkanı olduğunu reddetti. Ancak kendisine, partinin web sitesini hazırlayan kişiyle ilgili bilgilerin sızdırıldığı aktarılınca, başkanlığı kabul etti ancak adresinin kamuoyuna açıklanmasını istemedi. Otto R.’nin annesiyle birlikte yaşadığı ve onu korumak istediği belirtildi.
R., “Neonazi” ifadesini reddetse de parti içi belgeler ve geçmişi, aşırı sağcı görüşlerinin sürdüğünü ortaya koyuyor. İç yazışmalarda, Almanca konuşulan İsviçre ile Fransızca/İtalyanca konuşulan bölgeler arasında kültürel bir ayrışma çağrısı yaptığı dikkat çekiyor.
Siyasi etkisi oldukça sınırlı
Yeni kurulan Ulusal Parti’nin kamuoyundaki etkisi son derece sınırlı. İsviçre’de, İsviçre Halk Partisi’nin (SVP) sağında yer alan yapılar bugüne kadar siyasi başarı elde edemedi. Şu anda kamuoyunda daha çok genç erkeklere seslenen aşırı sağcı “Junge Tat” (Genç Eylem) adlı grup öne çıkıyor. Ancak bu grubun da siyasi etki yaratma kapasitesi yok denecek kadar az.
Aşırı sağın bu yeni girişimi, görünürde bir siyasi yapı izlenimi verse de, daha çok kapalı devre bir çevrede, fikirdaşlarla sınırlı bir hareketliliğe sahip. İsviçre’de açık kimliklerle aşırı sağ siyaset yapmanın hâlâ toplumsal ve hukuki karşılığı olduğu, bu örnekle bir kez daha görülmüş oldu.
GasteAvrupa
