Uluslararası Doğa Koruma Birliği’nin (IUCN) tehdit altındaki türler listesindeki son güncellemeye göre dünyadaki ağaç türlerinin üçte birinden fazlası yok olma tehlikesi altında.
IUCN tarafından incelenen 47 bin 282 türden en az 16 bin 425’inin neslinin tükenme riski olduğu belirlendi.
Euronews‘ün haberine göre toplam 192 ülkede yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan ağaç türlerinin sayısı, tehdit altındaki kuşların, memelilerin, sürüngenlerin ve amfibilerin toplam sayısından iki kat fazla.
Listenin hazırlanmasına destek veren Dr. Malin Rivers, “Bu çalışma, binden fazla ağaç uzmanının katıldığı küresel bir çaba. İnsanları ve gezegeni desteklemek amacıyla yerel, ulusal ve uluslararası eylemleri genişletmek için birlikte çalışmaya devam etmemiz gerekiyor” dedi.
Bitkiler ve hayvanlar için tehlike
Birçok ekosistemin belirleyici unsuru olan ağaç türlerinin kaybı, binlerce diğer bitki, mantar ve hayvan için de büyük bir tehdit oluşturuyor.
Ağaçlar, karbon, su ve besin döngülerinin yanı sıra toprak oluşumu ve iklimde de önemli bir rol oynadığı için yeryüzündeki yaşamın temeli olarak görülüyor.
IUCN’nin listesinde yer alan beş binden fazla tür, inşaatlarda kereste olarak, iki binden fazla türse ilaç, gıda ve yakıt olarak kullanılıyor.
Dr. Eimear Nic Lughadha, “Her üç ağaçtan birinin yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu gösteren bu korkutucu istatistiğin acil eylemi teşvik edeceğini ve koruma planlarında bilgilendirmek üzere kullanılacağını umuyoruz” dedi.
Ağaç türlerine yönelik en büyük tehditler neler?
İklim değişikliği ağaçları giderek daha fazla tehdit ediyor. Özellikle de deniz seviyesinin yükseldiği ve daha güçlü fırtınaların risk oluşturduğu tropik bölgelerde.
IUCN’ye göre tehdit altındaki türler en çok adalarda bulunuyor.
Bunlar özellikle kentsel değişiklikler veya tarımdan kaynaklanan ormansızlaşmanın yanı sıra istilacı türler ve hastalıklara karşı da savunmasızlar.
Diğer taraftan dünyada en geniş ağaç türü çeşitliliğine sahip yer olan Güney Amerika’da incelenen 13 bin 668 türden sadece yüzde 25’inin neslinin tükenme tehlikesi altında olduğu belirlendi.
Bununla beraber Dr. Nic Lughadha, bu düşük oranın Güney Amerika için bir kazanım anlamına gelmediğini belirtiyor:
“Bu oran kesinlikle artacaktır, çünkü Güney Amerika’daki pek çok ağaç türü henüz bilimsel olarak tanımlanmamış durumda ve tanımlanacak ağaç türlerinin tehdit altında olma olasılığı daha yüksek.”
‘Harekete geçmemek için hiçbir mazeret yok’
IUCN, bu yeni araştırmanın durumu tersine çevirmek için harekete geçilmesine yardımcı olacağını umuyor.
Araştırmanın büyük bölümünü finanse eden Fondation Franklinia’nın genel müdürü Jean-Christophe Vie, bu krizle etkin şekilde mücadele etmek için nerede harekete geçilmesi gerektiğinin zaten bilindiğini söylüyor.
“Harekete geçmemek için hiçbir mazeret yok. Bu kadar fazla tehdit altında ağaç türü varken yapılacak iş çok büyük ama çoktan başlandı bile.
Pek çok STK, botanik bahçesi, üniversite ve diğerleri başarılı işler yapıyor ve sadece vakfımızın destekledikleri binden fazla tehdit altındaki türü koruyor”
Vie buna ek olarak hükümetlerin, orman müdürlüklerinin, şirketlerin ve aslında her vatandaşın bu mücadelede olumlu bir etki bulunabileceğini de sözlerine ekledi.
