Afganistan’da ilerleyişini sürdüren Taliban, ülkenin güneybatısındaki Nimroz vilayetinin yönetim merkezi Zaranc’ı ele geçirdi. Taliban yıllar sonra ilk kez ülkede bir vilayet yönetim merkezini kontrolü altına aldı.
Hükümet henüz konuyla ilgili resmi açıklama yapmadı ancak iki yerel yetkili BBC’ye Zaranc’ın Taliban’ın eline geçtiğini doğruladı.
Ülkenin İran sınırı yakınlarındaki Zaranc, önemli bir ticaret merkezi.
Afganistan Bilgi ve Medya Merkezi Başkanı Dawa Khan Menapal, bu gelişmeden birkaç saat önce başkent Kabil’de Taliban’ın düzenlediği suikast sonucu öldürülmüştü.
Taliban, Zaranc’ı aldığını Twitter’da yaptığı zafer paylaşımıyla duyurdu.
Reuters’a konuşan bir Taliban sözcüsü ise, “Bu sadece bir başlangıç ve diğer eyaletlerin de nasıl elimize düşeceğini göreceksiniz” dedi.
Reuters haber ajansına ismini vermeden konuşan Nimroz vilayetinden bir yetkili ise, Taliban’ın Zaranc’ı ele geçirmesini hükümetin buraya güvenlik takviyesi yapmamasına bağladı.
Birleşmiş Milletler (BM), Afganistan’da son bir ayda yaşanan çatışmalarda binden fazla sivilin hayatını kaybettiğini duyurdu.
BM Afganistan özel elçisi Deborah Lyons, ülkenin son gelişmelerle beraber “yeni, daha ölümcül ve daha yıkıcı” bir döneme girdiğini söyledi.
Afganistan’ın bir “felakete” sürüklendiğini belirten Lyons, BM Güvenlik Konseyi’ne de “şehirlere saldırıların acilen durması ” yönünde net bir açıklama yapması çağrısında bulundu.
BM Güvenlik Konseyi, son gelişmeler sonrası olağanüstü toplandı.
Zaranc’ın da Taliban’ın kontrolüne geçmesi, Afganistan hükümet güçlerine büyük bir darbe olarak görülüyor.
Örgüt son olarak 2016’da bir vilayet yönetim merkezini ele geçirmişti. Ülkenin kuzeyindeki Kunduz vilayetinin başkenti Kunduz, kısa süre sonra yeniden hükümet güçlerinin kontrolüne geçmişti.
Afganistan Bilgi ve Medya Merkezi Başkanı Dawa Khan Menapal, başkent Kabil’de Taliban’ın düzenlediği suikast sonucu öldü. Suikast sonucu öldürülen Menapal, düzenli olarak Afganistan hükümetinin çeşitli konularda izlediği politikalar konusunda tweetler atıyordu. Twitter hesabını, 142 bin kişi takip ediyordu.
Afganistan İçişleri Bakanlığı Sözcüsü Mirwais Stanikzai, Menapal’i hedef alan suikaste “Maalesef vahşi teröristler bir kez daha alçakça bir eylemle yurtsever bir Afganı şehit ettiler” sözleriyle tepki gösterdi.
ABD’nin Afganistan’daki Maslahatgüzarı Ross Wilson da Twitter mesajında cinayetin kendisini “üzdüğünü ve tiksindirdiğini” yazdı.
Wilson, “Bu cinayetler Afganların insan hakları ve ifade hürriyetine yönelen saldırılardır” ifadelerini kullandı.
Taliban iki gün önce de yine başkent Kabil’de Savunma Bakanı Bismillah Khan Mohammadi’nin konutuna bombalı ve silahlı bir saldırı düzenlemişti. Savunma Bakanı’nın evde olmadığı ve ailesinin tahliye edildiği açıklanmış ancak en az sekiz sivil yaşamını yitirmişti.
Son bir yıldır başkent Kabil’de düzenlenen en büyük saldırının sorumluluğunu üstlenen Taliban, hükümet yetkililerini hedef almayı sürdüreceğini bildirmişti.
Taliban, ABD ve diğer uluslararası askeri güçlerin 20 yıl sonra Afganistan’dan tamamen çekileceklerini açıklamaları sonrası son haftalarda bütün cephelerde ilerlemeye başladı.
Taliban militanları, ülkenin kırsal kesimlerinde geniş alanları ele geçirdikten sonra şimdi de saldırılarını, güneyde Kandahar, ekonomik olarak önemli Herat ve Helmand eyaletinin yönetim merkezi Leşkergah gibi önemli kentlere yöneltmiş görünüyor.
Perşembe gecesi ABD ve Afgan güçleri Leşkergah’daki Taliban mevzilerine karşı hava saldırıları düzenledi.
Hükümet yetkilileri, stratejik olarak önemli bu kenti kaybetmemekte kararlı olduğunu söylüyor ve bölgede çok şiddetli çatışmalar devam ediyor.
Yetkililer kent halkına bölgeyi tahliye etme çağrısı yaptı. Şu anda binlerce sivil ya evlerinde mahsur kalmış ya da canını kurtarmak için yollara düşmüş durumda.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Cuma günü Afganistan’daki durumu görüşmek üzere toplandı.
Afganistan’ın komşuları da bugünkü toplantılarında durumu değerlendirecek.
Türkmenistan’ın Avaza kentindeki yıllık olağan bölgesel toplantıya Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Özbekistan’dan diplomatlar da katılacak.
Türkmenistan Devlet Başkanı Kurbankulu Berdimuhammedov Çarşamba günü devlet televizyonunda yayımlanan konuşmasında, Afganistan’daki son gelişmelerin herkesi endişelendirdiğini söyledi.
Avrupa Birliği de Perşembe günü bir açıklama yaparak, Afganistan’da “anlamsız şiddet” diye nitelediği olayların son bulması için “acilen, kapsamlı ve kalıcı bir ateşkes ilan edilmesi” çağrısı yapmıştı.